Son illərdə Azərbaycan və İtaliya arasında əlaqələr əhəmiyyətli şəkildə inkişaf etmişdir. Bu əməkdaşlıq yalnız diplomatik münasibətlərdən ibarət deyil, iqtisadiyyat, mədəniyyət, təhsil və beynəlxalq platformalarda qarşılıqlı dəstək sahələrini əhatə edir. Hər iki ölkə öz strateji maraqlarını nəzərə alaraq əməkdaşlığı daha da dərinləşdirməkdədir. Son səfərlər və görüşlər bu münasibətlərin yeni mərhələyə qədəm qoyduğunu göstərir.
Azərbaycan İtaliya üçün Avropa İttifaqı çərçivəsində mühüm və nüfuzlu tərəfdaşdır. Bu əməkdaşlıq Avropa və Qafqaz regionunda stabilliyi və inkişafı təmin etmək baxımından strateji əhəmiyyət kəsb edir. İtaliya hökuməti dəfələrlə vurğulamışdır ki, Azərbaycanla iqtisadi və diplomatik əlaqələr İtaliya üçün prioritetdir və bu əməkdaşlığı genişləndirmək üçün konkret addımlar atacaqdır. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev öz çıxışında bildirmişdir ki, “İtaliya ilə əməkdaşlığımız dostluq və qarşılıqlı etimad üzərində qurulub. Biz bu əlaqələri yalnız mövcud layihələrlə məhdudlaşdırmırıq, həm də yeni sahələrdə əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindəyik”. İtaliya Prezidenti də bu mövqeni dəstəkləyərək qeyd etmişdir: “Azərbaycan bizim üçün yalnız strateji tərəfdaş deyil, həm də dost ölkədir. İtaliya öz növbəsində Avropa İttifaqı çərçivəsində Azərbaycanla əməkdaşlığı gücləndirmək və yeni layihələr həyata keçirmək istiqamətində addımlar atacaq”.
Son illərdə Azərbaycan və İtaliya arasında ticarət əlaqələri sürətlə artmaqdadır. 2024-cü ildə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi təxminən 1,2 milyard avro təşkil etmişdir ki, bu da ötən illə müqayisədə 15% artım deməkdir. Əsas sahələr arasında enerji (xüsusən neft və qaz ixracı), inşaat, kənd təsərrüfatı, logistika və yüksək texnologiyalar yer tutur. İtaliya şirkətləri Azərbaycanın infrastruktur layihələrində fəal iştirak edir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihəsi və enerji sahəsində birgə investisiyalar bunun bariz nümunəsidir. İtaliya Prezidenti vurğulamışdır ki, “İqtisadi əməkdaşlığımız yalnız rəqəmlərlə deyil, həm də qarşılıqlı fayda və inkişaf perspektivləri ilə ölçülür. İtaliya Azərbaycanla əməkdaşlıqda yeni addımlar atmaq niyyətindədir”.
Azərbaycan və İtaliya arasında mədəni və təhsil sahəsində əməkdaşlıq da sürətlə inkişaf edir. İtaliyanın Bakıda həyata keçirdiyi mədəniyyət və incəsənət layihələri Azərbaycanın İtaliya ilə mədəni dialoqunu gücləndirir. 2025-ci ilin oktyabr ayında keçiriləcək mədəni tədbirlər çərçivəsində iki ölkə arasında bir sıra mühüm layihələr təqdim ediləcək. Bu layihələr mədəniyyətlərarası dialoqu və xalqlar arasında dostluğu daha da möhkəmləndirəcək. Təhsil sahəsində isə Azərbaycan və İtaliya universitetləri arasında əməkdaşlıq müqavilələri genişlənir. Təcrübə mübadiləsi, tələbə proqramları və birgə tədqiqat layihələri iki ölkənin gənc nəsilləri arasında əlaqələri gücləndirir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və İtaliya Prezidenti arasında keçirilən görüşlər hər iki ölkənin dostluq və əməkdaşlıq iradəsini bir daha təsdiqlədi. Hər iki lider vurğulamışdır ki, qarşılıqlı hörmət və strateji əməkdaşlıq regionda sabitlik və inkişaf üçün vacib amildir. İtaliya Prezidenti qeyd etmişdir: “Azərbaycanla münasibətlərimiz dərin köklərə malikdir. Bu əməkdaşlığı daha da inkişaf etdirmək üçün İtaliya öz səylərini artıracaq. Qarşılıqlı anlaşma və birgə layihələr bizim üçün prioritetdir”. Azərbaycan Prezidenti isə əlavə etmişdir ki, “İtaliya ilə əməkdaşlığımız qarşılıqlı inam və dostluğun ən gözəl nümunəsidir. Biz gələcəkdə bu əlaqələri daha da gücləndirəcəyik”.
Azərbaycan–İtaliya əməkdaşlığı yalnız mövcud layihələrdə deyil, həm də yeni perspektivlərdə genişlənəcəkdir. Enerji, infrastruktur, mədəniyyət, təhsil və texnologiya sahələrində əməkdaşlıq yeni mərhələyə qədəm qoyur. Hər iki ölkə üçün bu əməkdaşlıq yalnız iqtisadi deyil, həm də siyasi və mədəni əhəmiyyət daşıyır. Qarşılıqlı səylər nəticəsində Azərbaycan–İtaliya münasibətləri gələcəkdə regionda sabitlik və inkişaf üçün nümunəvi modelə çevriləcəkdir.
Mirsadıq Səməndərli,
Yeni Azərbaycan Partiyası, məsləhətçi
