1918-ci il mart ayında erməni daşnak qüvvələri bolşeviklərin dəstəyi ilə Bakıda, Şamaxıda, Qubada, Lənkəranda və Azərbaycanın digər bölgələrində minlərlə günahsız azərbaycanlını qətlə yetirdi, kəndlər yandırıldı, mədəni və dini abidələr dağıdıldı. Bu hadisələr Azərbaycan xalqına qarşı planlı şəkildə həyata keçirilən soyqırımın açıq təzahürü idi. 2018-ci il yanvarın 18-də Prezident İlham Əliyevin imzaladığı “1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının 100 illiyi haqqında” Sərəncam tarixi həqiqətlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu Sərəncam çərçivəsində Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasına soyqırımın 100 illiyinə həsr olunmuş tədbirlər planının hazırlanıb həyata keçirilməsi tapşırıldı. Bununla yanaşı, Milli Məclisə xüsusi iclasın keçirilməsi tövsiyə edildi. Azərbaycan dövləti və alimləri uzun illər bu tarixi faciənin beynəlxalq aləmdə tanınması istiqamətində ardıcıl fəaliyyət göstərirlər. Soyqırımın tədqiq edilməsi və dünya ictimaiyyətinə çatdırılması məqsədilə geniş tədbirlər həyata keçirilmişdir. Azərbaycan hökuməti BMT, Avropa Şurası və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində 1918-ci il hadisələrinin tanınması üçün mütəmadi şəkildə diplomatik addımlar atır. Bu kontekstdə 2018-ci ilin “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti İli” elan edilməsi həm tarixi həqiqətlərin təbliğ edilməsi, həm də erməni cinayətlərinin ifşası baxımından mühüm addım oldu. Eyni zamanda, Quba Soyqırımı Memorial Kompleksi istifadəyə verilərək bu dəhşətli hadisələrin canlı şahidlər vasitəsilə dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasına şərait yaradıldı. Azərbaycan alimləri və tarixçiləri bu faciəni dərindən araşdıraraq geniş elmi əsərlər və sənədli filmlər hazırlamışlar. Bu tədqiqatlar nəticəsində erməni-bolşevik dəstələrinin xalqımıza qarşı həyata keçirdiyi vəhşiliklər faktlarla sübuta yetirilmişdir. Eyni zamanda, məktəb və universitetlərdə 1918-ci il mart soyqırımının dərsliklərə daxil edilməsi gələcək nəsillərin tarixi yaddaşını qoruyub saxlamasına mühüm töhfə verir. 2018-ci ildə soyqırımın 100 illiyi çərçivəsində həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq arenada genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirildi. Bununla bağlı bir sıra elmi konfranslar, sərgilər, sənədli filmlər və təqdimatlar təşkil olundu. Ölkə rəhbərliyi, ziyalılar və xarici qonaqlar bu tədbirlərdə iştirak edərək Azərbaycan xalqının yaşadığı bu faciənin dünya ictimaiyyətinə daha dolğun çatdırılması istiqamətində mühüm fikirlər səsləndirdilər.1918-ci il mart soyqırımı Azərbaycan xalqının tarixində unudulmaz bir faciədir. Azərbaycan dövləti bu hadisələrin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması və tarixi ədalətin bərpası üçün daim fəaliyyət göstərir. Prezident İlham Əliyevin 2018-ci ildə imzaladığı Sərəncam bu istiqamətdə atılmış mühüm addımlardan biri olmaqla yanaşı, gələcəkdə bu tarixi cinayətin beynəlxalq səviyyədə tanınması üçün yeni imkanlar yaratmışdır. Soyqırım qurbanlarının xatirəsinin əbədiləşdirilməsi və tarixi həqiqətlərin təbliği Azərbaycan xalqının milli-mənəvi borcudur. Bu istiqamətdə aparılan işlər gələcək nəsillərə tarixi yaddaşı qorumaq və bir daha belə faciələrin təkrarlanmaması üçün ciddi dərslər çıxarmaq imkanı verir.
İsmayıl Nağızadə,
YAP-ın gənc fəalı
