Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında münasibətlər tarixi, mədəni və etnik köklərə əsaslanan dərin dostluq və strateji tərəfdaşlıq zəminində formalaşıb. Hər iki ölkə türk dünyasının önəmli üzvləri olmaqla yanaşı, iqtisadi cəhətdən də bir-birini tamamlayan potensiala malikdirlər. Xüsusilə enerji, nəqliyyat, ticarət və kənd təsərrüfatı sahələrində əməkdaşlıq son illərdə daha da intensivləşmiş və regional sabitliyə töhfə verən bir modelə çevrilmişdir.
Azərbaycan və Qazaxıstan zəngin enerji resurslarına malik ölkələr kimi beynəlxalq enerji bazarında mühüm rol oynayırlar. Qazaxıstanın neftinin Xəzər dənizi üzərindən Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) kəməri vasitəsilə dünya bazarına çıxarılması bu əməkdaşlığın mühüm sütunlarından biridir. Bu layihə yalnız iqtisadi deyil, həm də geosiyasi baxımdan strateji əhəmiyyət daşıyır.
Orta Dəhliz Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu çərçivəsində hər iki ölkə sıx əməkdaşlıq edir. Azərbaycan və Qazaxıstanın liman şəhərləri olan Bakı və Aktau arasında yükdaşımaların artırılması, dəmir yolu əlaqələrinin inteqrasiyası və gömrük prosedurlarının sadələşdirilməsi bu istiqamətdə atılan mühüm addımlardandır. Bu əməkdaşlıq Çin və Avropa arasında malların daha qısa müddətdə daşınmasını təmin edən alternativ marşrutun formalaşmasına xidmət edir.
Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında ticarət dövriyyəsi ildən-ilə artmaqdadır. 2024-cü ilin statistik məlumatlarına əsasən, ikitərəfli ticarətin həcmi milyonlarla ABŞ dolları səviyyəsində olmuş, əsas ticarət məhsulları neft və neft məhsulları, ərzaq məhsulları, kimya sənayesi məhsulları və kənd təsərrüfatı məhsulları təşkil etmişdir. Hər iki ölkədə Ticarət evlərinin yaradılması da biznes dairələri arasında birbaşa əlaqələrin qurulmasını asanlaşdırır.
Qazaxıstanın taxıl və digər aqrar məhsullar üzrə ixrac potensialı, Azərbaycanın isə logistika və emal sahəsindəki imkanları birgə layihələrin reallaşdırılmasına şərait yaradır. Bu əməkdaşlıq ərzaq təhlükəsizliyi baxımından da əhəmiyyətlidir.
Son illər ərzində qarşılıqlı investisiya layihələri də aktuallaşıb. Neft-kimya, nəqliyyat-logistika və aqrar sektorla yanaşı, rəqəmsal texnologiyalar və startap ekosistemlərinin inkişafı da gündəmdədir. Bu sahədə birgə innovasiya layihələri, rəqəmsal transformasiya və kibertəhlükəsizlik üzrə təcrübə mübadiləsi nəzərdə tutulur. Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında iqtisadi-ticari əməkdaşlıq yalnız iki ölkənin deyil, bütövlükdə regionun rifahına və inkişafına xidmət edən strateji tərəfdaşlıqdır.
Gələcəkdə bu əlaqələrin daha da dərinləşməsi və yeni sahələri əhatə etməsi gözlənilir. Orta Dəhlizin inkişafı, enerji və nəqliyyat infrastrukturunun inteqrasiyası, eləcə də texnologiya və kənd təsərrüfatında innovativ yanaşmalar bu əməkdaşlığı daha da möhkəmləndirəcək. İki ölkənin siyasi iradəsi və qarşılıqlı etimadı isə bu tərəfdaşlığın uzunmüddətli və davamlı olacağına əsaslı zəmin yaradır.
Mətanət Cəfərova,
Yeni Azərbaycan Partiyası,məsləhətçi
