Hər bir xalqın tarixində unudulmaz faciələr və şanlı qələbələr var. 31 Mart Azərbaycan xalqı üçün qanlı bir xatirədir, çünki bu tarixdə erməni silahlı dəstələrinin törətdiyi soyqırım nəticəsində minlərlə dinc insan həyatını itirdi. 1918-ci ilin mart hadisələri yalnız bir şəhərdə deyil, bütün ölkə boyu həyata keçirilmiş və xalqımıza qarşı məqsədyönlü bir etnik təmizləmə siyasətinə çevrilmişdi. Bu hadisələr tariximizin qanlı səhifələrindən biri olaraq daim yaddaşımızda qalacaqdır.
Mart soyqırımı təkcə hərbi hücum deyildi, bu, Azərbaycan türklərinin yaşadıqları ərazilərdən sistematik şəkildə məhv edilməsi planının tərkib hissəsi idi. Bakı, Şamaxı, Quba, Muğan və Lənkəranda yerli əhali qətlə yetirildi, şəhər və kəndlər yandırıldı. Şamaxıda minlərlə insan öldürüldü, Quba qəzasında isə soyqırım qurbanlarının kütləvi məzarlığı aşkar edildi. Bu hadisələrin əsas məqsədi Azərbaycanın etnik və siyasi mənzərəsini dəyişmək və bölgədə erməni üstünlüyünü təmin etmək idi.
Uzun illər bu faciə tarixi həqiqət kimi dünya ictimaiyyətinə təqdim edilmədi. Sovet hakimiyyəti dövründə Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş bu cinayətlər gizlədildi, hətta qurbanların xatırlanmasına belə icazə verilmirdi. Lakin müstəqilliyimizi bərpa etdikdən sonra bu hadisələrin araşdırılması və beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması üçün ciddi addımlar atıldı. 1998-ci ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin sərəncamı ilə 31 Mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü elan edildi və bu hadisələrin dövlət səviyyəsində anılması başladı.
Bu gün Azərbaycan dövləti və xalqı bu faciəni unutmur və onun tanıdılması üçün mübarizəni davam etdirir. Hər il bu tarixdə qurbanlar yad edilir, beynəlxalq platformalarda bu hadisələrin soyqırımı kimi tanınması üçün işlər aparılır. Azərbaycan alimləri, tarixçiləri və diplomatları bu faciənin gerçək mahiyyətini dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün fəaliyyət göstərir, tarixi sənədlər və sübutlarla həqiqəti üzə çıxarırlar.
31 Mart hadisələri bizə bir daha xatırladır ki, tariximizi unutmamalı və gələcək nəsillərə ötürməliyik. Bu faciə yalnız keçmişimizin bir hissəsi deyil, həm də gələcək üçün dərs olmalıdır. Azərbaycan xalqı hər zaman öz tarixinə sahib çıxmalı, şəhidlərinin xatirəsini yaşatmalı və haqq səsini dünyaya çatdırmalıdır.
Xəyal Rzazadə,
YAP Xəzər rayon təşkilatının fəalı
