21 aprel 2025-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Çinin nüfuzlu Sinxua informasiya agentliyinə verdiyi geniş müsahibə ilə beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini yenidən Azərbaycanın qlobal siyasətdəki roluna və Çin ilə inkişaf edən strateji münasibətlərinə yönəltdi. Bu müsahibə, regional və qlobal geosiyasi kontekstdə bir sıra vacib məsələləri əhatə etməklə yanaşı, Azərbaycanın nəqliyyat, enerji, iqtisadi və diplomatik sahələrdəki prioritetlərini də aydın şəkildə ortaya qoydu. Prezident İlham Əliyev müsahibəsində Çin ilə ikitərəfli münasibətlərin yüksək səviyyəsini vurğulayaraq 2024-cü ildə imzalanmış “Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə”nin xüsusi əhəmiyyətini qeyd etdi. Bu sənəd yalnız diplomatik xarakter daşımır, həm də iqtisadi, texnoloji və mədəni əməkdaşlığa dair praktik çərçivə yaradır. Azərbaycan, Çin tərəfindən irəli sürülmüş “Bir Kəmər, Bir Yol” təşəbbüsünün fəal iştirakçılarından biri kimi çıxış edir və bu təşəbbüs çərçivəsində Azərbaycanın tranzit və logistika potensialı getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Prezident Əliyevin qeyd etdiyi kimi, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu və Ələt Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı bu əməkdaşlığın infrastruktur dayaqlarını təşkil edir. Zəngəzur dəhlizi Prezident Əliyevin müsahibəsində xüsusi yer aldı. Onun sözlərinə görə, bu dəhliz yalnız Azərbaycanın daxili logistik imkanlarını genişləndirmək məqsədi daşımır, həm də Çin, Orta Asiya və Avropanı birləşdirən strateji marşrut kimi çıxış edir. Hazırda dəhlizin Azərbaycan ərazisində tikinti işlərinin 70%-dən çoxu tamamlanıb və bu layihənin 2026-cı ilə qədər tam istifadəyə verilməsi planlaşdırılır. Bu kontekstdə, Prezident Əliyev Azərbaycanın geosiyasi yerləşməsinin “Şərqlə Qərbin, Şimalla Cənubun kəsişmə nöqtəsində” olmasının xüsusi əhəmiyyət daşıdığını vurğuladı. Müsahibədə diqqət çəkən digər məqam Azərbaycanın yaşıl enerji sektoruna böyük sərmayə qoyması oldu.
Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, ölkə yaxın onillikdə 22 QVt-lıq bərpa olunan enerji gücü yaratmağı qarşısına məqsəd qoyub. Bu hədəfə çatmaq üçün Çin şirkətləri ilə əməkdaşlıq vacib istiqamətlərdən biri sayılır. Külək və günəş enerjisi layihələri ilə yanaşı, yaşıl hidrogen istehsalı da planlara daxildir. Bu, Azərbaycanı gələcəkdə yalnız enerji ixracatçısı kimi deyil, həm də “yaşıl enerji habı” kimi təqdim edə bilər. İqtisadi əməkdaşlıq kontekstində Prezident Əliyev Çin şirkətlərini Alat Azad İqtisadi Zonasına sərmayə yatırmağa dəvət etdi. Bu zonanın məqsədi innovativ, yüksək texnologiyalı istehsal və ixrac yönümlü sənaye klasterlərinin yaradılmasıdır. Çin şirkətləri bu məkanda xüsusi hüquqi və vergi rejimindən faydalana bilər, bu da qarşılıqlı maraqlara xidmət edir. Prezident Əliyev müsahibədə qlobal səviyyəli geosiyasi münasibətlərə də toxundu. O, Çin və ABŞ arasında dialoq və əməkdaşlığın qlobal sülh və sabitlik baxımından vacibliyini qeyd edərək, Azərbaycanın balanslı xarici siyasət kursunu davam etdirməyə sadiq olduğunu bildirdi. Azərbaycan bu kimi qlobal aktorlar arasında körpü rolunu oynamağa, qarşılıqlı anlayış və əməkdaşlığa töhfə verməyə hazır olduğunu bir daha nümayiş etdirdi.
Prezident İlham Əliyevin Sinxua agentliyinə verdiyi müsahibə bir daha sübut etdi ki, Azərbaycan yalnız regional deyil, həm də qlobal miqyasda strateji oyunçu kimi çıxış edir. Çin ilə dərinləşən əməkdaşlıq, enerji və nəqliyyat sahələrindəki təşəbbüslər, regional sabitliklə bağlı balanslı mövqelər Azərbaycanın gələcəyə dair baxışını və beynəlxalq münasibətlərdəki çəkisini əyani şəkildə göstərir. Bu müsahibə, Azərbaycanın “yeni dünya düzənində” mühüm rol oynamağa hazır olduğunu bir daha təsdiq etdi.
Günel Nəsibova,
Yeni Azərbaycan Partiyası,məsləhətçi
