Qubadlı rayonu Azərbaycanın cənub-qərbində, Qarabağ dağlıq ərazisinin cənub-qərb hissəsində yerləşir. 1933-cü ildə inzibati rayon statusu almış Qubadlı, şimalda Laçın, şimal-şərqdə Xocavənd, cənubda Zəngilan, qərbdə Ermənistan Respublikası ilə sərhəddə yerləşir. Bu coğrafi mövqe rayona həm strateji, həm də iqtisadi baxımdan xüsusi əhəmiyyət verir. Qarabağ və Zəngəzur bölgəsi arasında körpü rolunu oynayan bu rayonun itirilməsi Azərbaycan üçün böyük itki idi.
Qubadlı rayonu 1993-cü ilin avqustunda Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edildi. Bu hadisə Azərbaycan xalqı üçün böyük faciə və mənəvi zərbə idi. İşğal nəticəsində rayonun 90-dan çox kəndi və mərkəz şəhəri düşmən nəzarətinə keçdi. 30 mindən çox əhali məcburi köçkün vəziyyətinə düşərək ölkənin müxtəlif bölgələrində məskunlaşdı.
2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistanın təxribatlarına cavab olaraq Azərbaycan Silahlı Qüvvələri genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatına başladı. Müharibə cəbhənin müxtəlif istiqamətlərində uğurla davam etdirildi. Hər gün Azərbaycan Ordusu yeni yaşayış məntəqələrini işğaldan azad edir, düşməni geri oturdurdu. Oktyabrın 25-də Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev xalqa müraciət edərək Qubadlı şəhəri və rayonun bir neçə kəndinin azad olunduğunu elan etdi. Qubadlının azad olunması müharibənin gedişində strateji dönüş nöqtələrindən biri oldu. Rayonun azad edilməsi ilə Azərbaycan Ordusu həm Ermənistanla sərhədə çıxış əldə etdi, həm də Laçın dəhlizi istiqamətində irəliləyiş üçün möhkəm baza qurdu. Bu uğur, sonradan Şuşa əməliyyatına gedən yolun açılmasına da səbəb oldu.
İşğaldan azad olunmuş Qubadlı rayonunda hal-hazırda genişmiqyaslı yenidənqurma və bərpa işləri həyata keçirilir. Dövlət başçısının tapşırığına əsasən, “Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində infrastruktur layihələri – yollar, su, elektrik və qaz xətləri bərpa olunur. Artıq bir neçə yaşayış məntəqəsində müasir tipli “ağıllı kənd” layihələri həyata keçirilib.
Qubadlının azad olunması Azərbaycan xalqının həmrəyliyi, döyüşçülərimizin qəhrəmanlığı və dövlətin güclü iradəsi ilə mümkün oldu. Bu qələbə təkcə ordunun deyil, bütün xalqın zəfəridir. 44 günlük müharibə dövründə Azərbaycanda misilsiz milli birlik və ruh yüksəkliyi yaşandı. Qubadlının işğaldan azad olunması Azərbaycan tarixində qızıl hərflərlə yazılacaq bir qəhrəmanlıq dastanıdır. 27 illik həsrətin, gözləntilərin və ümidlərin nəticəsi olaraq bu torpaq yenidən öz sahiblərinə qovuşdu. Bu zəfər göstərdi ki, heç bir işğal əbədi ola bilməz, xalqın iradəsi və ədalət gec-tez qalib gəlir. Qubadlı, artıq dağıdılmış və unudulmuş bir rayon deyil, dirçələn, inkişaf edən və gələcəyə ümidlə baxan bir bölgədir.
Siyasət Həsənov,
YAP Xəzər rayon təşkilatının məsləhətçisi
