
Azərbaycan dili, xalqımızın milli kimliyinin ən vacib təmsilçilərindən biri olmaqla yanaşı, ölkəmizin mədəni və mənəvi varlığının əsas sütunlarından biridir. Bu dilin inkişafı və qorunması, həm dövlətin, həm də cəmiyyətin inkişafı üçün zəruri bir amildir. Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən dil siyasəti, Azərbaycanın müstəqillik tarixində ən mühüm sahələrdən birini təşkil etmişdir. Bu siyasət, Azərbaycan dilinin müasir dövrdə daha geniş istifadə olunması, beynəlxalq miqyasda tanınması və xalqın milli ruhunun qorunması istiqamətindəki vacib addımlardan ibarət olmuşdur.
Sovet dövründə Azərbaycan dili bir çox maneələrlə üzləşdi. Həmin dövrdə imperiya dili, Azərbaycan dilinin yerini almağa çalışırdı və bu, xalqımızın mədəniyyətinə, kimliyinə, vətənə olan bağlılığını zəiflədir və təhdid edirdi. Lakin Ulu Öndər Heydər Əliyev, sovet dövrünün ən çətin şəraitində belə, Azərbaycan dilinin qorunması üçün mübarizəni davam etdirmiş və bu mübarizənin nəticəsində Azərbaycan dili öz dövlət dili statusunu bərpa edərək, milli varlığımızın ən vacib atributu kimi müstəqil Azərbaycanın qurulmasında əhəmiyyətli rol oynamışdır.
Ulu Öndər Heydər Əliyevin müstəqillik dövründə Azərbaycan dilinə verdiyi dəstək, yalnız rəsmi sənədlərdə deyil, həm də gündəlik həyatın hər sahəsində özünü göstərirdi. Heydər Əliyev, Azərbaycan dilinin təbliği və inkişafı üçün sistemli tədbirlər görmüş, dilin saflığının qorunması və inkişafı üçün xüsusi proqramlar hazırlamışdır. 1995-ci ildə qəbul edilən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında, Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi təsbit olunması, həmin dövrdə atılmış ən mühüm addımlardan biri oldu. Bu, dilin dövlət səviyyəsində qorunmasını və gələcək nəsillərə ötürülməsini təmin edən bir prinsipin formalaşmasına səbəb oldu.
Eyni zamanda, Heydər Əliyev, dilin təhsil sistemində gücləndirilməsi, dilçilik sahəsində tədqiqatların inkişaf etdirilməsi və tərcümə işlərinin təşviqi sahəsində də mühüm işlər görmüşdür. Azərbaycanın müxtəlif sahələrində çalışacaq mütəxəssislərin, xüsusilə də gənclərin Azərbaycan dilində təhsil alması və yüksək səviyyədə dil bacarıqları əldə etməsi məqsədilə tədris proqramları yeniləndi və Azərbaycan dilinin tədrisi müasir tələblərə uyğunlaşdırıldı. Ulu Öndərin bu sahəyə olan diqqəti, Azərbaycan dilinin təhsil sahəsində daha da inkişaf etməsinə, həmçinin Azərbaycan dilindəki ədəbiyyat və elmi tədqiqatların zənginləşməsinə gətirib çıxardı.
Dil siyasətinin ən mühüm istiqamətlərindən biri də Azərbaycan dilinin saflığının qorunması idi. Sovet dövründə bir çox yad sözlərin dilə daxil olması, Azərbaycan dilinin orijinallığını və zənginliyini təhdid edirdi. Heydər Əliyev bu məsələyə xüsusi önəm vermiş və müxtəlif tədris və mədəni tədbirlər vasitəsilə, Azərbaycan dilinin özünün təbii zənginliyini və lüğətini qorumağa çalışmışdır. Dilin saflığının qorunması məqsədilə, Ulu Öndər, həm də dilçiliklə bağlı bir çox elmi və praktik tədbirlərin həyata keçirilməsini təşviq etmişdir.
Azərbaycan dilinin saflığının qorunması, sadəcə dilin özünü deyil, həm də xalqın ruhunu və kimliyini qorumaq deməkdir. Bu siyasət həm də gələcək nəsillərə milli irsimizi çatdırmaq məqsədini güdür. Dil, yalnız ünsiyyət vasitəsi olmaqla qalmaz, eyni zamanda, xalqın tarixini, mədəniyyətini, dünyagörüşünü və mənəvi dəyərlərini əks etdirən bir ayna rolunu oynayır. Heydər Əliyevin başçılığı ilə həyata keçirilən dil siyasəti, Azərbaycan dilini yalnız gündəlik həyatın bir hissəsi deyil, həm də bir milli kimlik rəmzi kimi qorudu.
Ulu Öndərin dilə olan bu xüsusi yanaşması, Prezident İlham Əliyev tərəfindən inamla davam etdirilmiş və onun rəhbərliyi altında da Azərbaycan dili, dövlətin bütün sahələrində, xüsusilə də təhsil, elm, mədəniyyət və informasiya sahələrində daha geniş istifadə edilməkdədir. Prezident İlham Əliyev, həmçinin, dilin müasir dövrün tələblərinə uyğun istifadəsini təmin etmək məqsədilə bir sıra mühüm addımlar atmışdır. Bu gün, Azərbaycan dili yalnız ölkə daxilində deyil, həm də dünya miqyasında tanınan və hörmət edilən bir dil olaraq inkişaf etməyə davam edir.
Heydər Əliyevin dil siyasəti, yalnız Azərbaycan dilini qorumaqla kifayətlənməmiş, həm də onun zənginləşdirilməsi, inkişaf etdirilməsi və gələcək nəsillərə ötürülməsi istiqamətində mühüm işlər görmüşdür. Bu siyasət, hər bir vətəndaşın Azərbaycan dilinə olan sevgisini və bağlılığını gücləndirərək, dövlətimizin milli ruhunun formalaşmasında əvəzsiz bir rol oynamışdır. Dil, xalqın milli varlığının və mədəniyyətinin təməlidir və Heydər Əliyevin bu sahədəki uğurlu siyasəti, Azərbaycanın gələcəyi üçün möhkəm bir zəmin yaratmışdır.
Şəms Mütəllimova
Yeni Azərbaycan Partiyasının fəalı